Goederentransportverzekering: een verstandig en al eeuwenoud gebruik
Het belang om goederen te verzekeren tijdens het transport werd al in de oudheid - de periode na de introductie van het schrift – tussen handelaren onderkend. Uit het oude Babylonië (nu Irak) dateert de eerst teruggevonden verzekering al van rond 500 v. Chr.
Koning Hammurabi
Uit angst om beroofd te worden bestond in die tijd volgens de wetten van Koning Hammurabi de mogelijkheid om geld te lenen. Werd de vervoerder beroofd, dan was terugbetalen niet nodig. Werd de vervoerder niet beroofd, dan werd het geleende bedrag vermeerderd met rente (de verzekeringspremie) terugbetaald.
Verzekeringscontracten
Eind 15e eeuw, na de toenamen van de internationale handel en de steeds grotere vervoersafstanden, werden de financiële risico’s groter. In Italië werden de eerste verzekeringscontracten opgesteld en dekten schipbreuk en brandschade. De VOC (Vereenigde Oost-Indische Compagnie) was feitelijk een verekeringsmaatschappij, doordat de financiering van een schip door meerdere handelaren werden verdeeld. De risico’s werden door zich te verenigen collectief gedragen. Deze risicospreiding heeft enorm bijgedragen aan de welvaart van Nederland.
Verekeringsmaatschappij
In 1720 werd in Nederland de eerste verekeringsmaatschappij opgericht: Maatschappij van Assurantiën, Discontering en Beleening der Stad Rotterdam (firma R. Mees & Zonen). In de 19e en 20e eeuw werd er veel gefuseerd en ontstonden de grote landelijke maatschappijen.
Incoterm
Tijdens een handelstransactie gaat het risiso over van verkoper naar koper. Het moment waarop het risico overgaat, wordt bepaald door een incoterm tussen verkoper en koper af te spreken: afspraken over levering, vervoer en (te verzekeren) risico’s. Het moment van levering is het moment van risico-overdracht en wordt bepaald door de afgesproken incoterm.
Risico-overdracht
De risico-overdracht geldt tussen verkoper en koper, immers zij sluiten een koopovereenkomst; de incoterm geldt dus niet tussen de verkoper en de vervoerder. Deze uitvoering ligt vast in de vervoersovereenkomst tussen verkoper/ afzender en vervoerder; De incoterm is dus op het vervoersdocument niet van toepassing.
Goederentransportverzekering
Het kan vanwege de risico’s - schade, bijvoorbeeld door (over)laden en lossen, diefstal en ongevallen - van groot belang zijn dat de ‘ladingbelanghebbende’ de goederen gedurende het transport verzekert. Goederentransportverzekeringen dekken dan altijd ‘van loods tot en met loods’, oftewel: tijdens het vervoer en tot en met de plek van inontvangstneming. De verzekering dekt daarbij dus ook de opgelopen schade bij de handelingen – interne transport - in het magazijn. Dit wordt ook wel de ‘stelling-tot-stelling-clausule’ genoemd.